Wybór pism - Heinrich Böll

Wybór pism Heinricha Bölla odsłania mało w Polsce znaną, lecz w kontekście polskiej recepcji jego twórczości nader istotną kartę z dorobku niemieckiego noblisty: jego żywe zainteresowanie Polską, osobiste doświadczenia z nią związane i relacje z konkretnymi Polakami, których spotkał na swej drodze, czy to osobiście, czy to za pośrednictwem ich pisarstwa. Począwszy od listów wojennych z Bydgoszczy, gdzie przyszły pisarz odbywał szkolenie wojskowe i debiutanckiego opowiadanie Pociąg przyjechał o czasie, poprzez reminiscencje z podróży do Polski w 1956 roku i prace krytycznoliterackie o polskiej literaturze, aż po apele i odezwy formułowane w latach 70. i 80. XX w., w obronie prześladowanych przez komunistyczne władze działaczy Komitetu Obrony Robotnika i Solidarności, książka prezentuje szeroki i barwny, ilustrowany archiwalnymi zdjęciami wachlarz dokumentów literackich i publicystycznych ukazujących autora Utraconej czci Katarzyny Blum jako wielkiego przyjaciela Polski i Polaków.

Osobistymi wspomnieniami o Heinrichu Böllu i refleksjami o jego twórczości dzieli się w wywiadzie Adam Michnik, któremu było niejednokrotnie dane doświadczyć od Bölla bezpośredniego wsparcia.

Henrich Böll (1917-1985)

Urodził się w Kolonii i ze swym miastem rodzinnym związany był przez większość swojego życia. Był jednym z najwybitniejszych powojennych prozaików niemieckich i wielkim autorytetem moralnym zaangażowanym w debaty publiczne swoich czasów, krytycznym katolikiem i sympatykiem ruchów lewicowych.

Proza Bölla, skupiona początkowo na przepracowywaniu pokoleniowych doświadczeń wojennych, w dojrzałym okresie twórczości dotykała najistotniejszych kwestii moralnych i społecznych powojennego świata, demaskowała mechanizmy władzy i manipulacje mediów. Do kanonu literatury światowej weszły na trwałe takie powieści, jak „Gdzie byłeś, Adamie?”, „Bilard o wpół do dziesiątej”, „Zwierzenia klowna”, „Portret grupowy z damą”, „Utracona część Katarzyny Blum”.

Wybitny kunszt literacki Bolla został w 1972 roku uhonorowany Literacką Nagrodą Nobla.

--------------------------------------------------------------------------

Przekład: Katarzyna Leszczyńska, Paweł Piszczatowski