Fragment mojego życia: Rozmowy z Bernardem-Marie Koltèsem (1983-1989)

Książka jest zbiorem wywiadów autoryzowanych przez Bernarda-Marie Koltèsa, które ukazały się drukiem w prasie francuskiej. Chociaż nie jest to dzieło samego Koltèsa, w dużej mierze do niego należy. Większość rozmów przejrzał i poprawił. Pobrzmiewa w nich jego głos i poczucie humoru.

Zebrane wywiady nie tylko ukazują złożoność relacji Koltèsa z teatrem, o którym wiele miał do powiedzenia, ale też tworzą niezamierzoną autobiografię pisarza – autobiografię z pewnością cząstkową, celowo fragmentaryczną, ale interesującą jako taką.

Alain Prique

• • •

Bernard-Marie Koltès uważany jest za jednego z najwybitniejszych współczesnych dramatopisarzy francuskich. Urodził się w 1948 roku w Metzu. Zmarł na AIDS w Paryżu w 1989 roku. Początkowo studiował dziennikarstwo w Strasburgu, ale ostatecznie zdecydował się zająć teatrem. W latach siedemdziesiątych założył własny zespół Le Théâtre du Quai, z którym wyreżyserował swoje pierwsze sztuki (Les Amertumes, La marche, Procès ivre, L’Héritage, Récits Morts). W 1977 roku jego monolog Noc tuż przed lasami został pokazany na Festiwalu Off w Awinionie w reżyserii Yves’a Ferry’ego. To był moment przełomowy w jego twórczości. Pod koniec lat siedemdziesiątych dużo podróżował, głównie do Nikaragui, Meksyku, Salwadoru, Nigerii i Gwatemali. Po powrocie, w 1979 roku, poznał Patrice’a Chéreau, którego podziwiał za spektakl Spór Marivaux. To był początek ich niezwykle inspirującej współpracy. W ciągu kilku kolejnych lat Chéreau wyreżyserował w teatrze Nanterre-Amandiers większość sztuk Koltèsa, między innymi: Walkę czarnucha z psami (1983) Zachodnie wybrzeże (1986), Samotność pól bawełnianych (1987), a w Théâtre du Rond-Point w Paryżu Powrót na pustynię (1988). W 1990 roku sztukę Roberto Zucco wystawił w Schaubühne w Berlinie Peter Stein. W Polsce nazwisko Koltèsa stało się głośne przede wszystkim za sprawą inscenizacji Krzysztofa Warlikowskiego, który w 1995 roku wyreżyserował jego ostatni dramat Roberto Zucco, a w 1998 roku w warszawskim Teatrze Studio przeniósł na scenę Zachodnie wybrzeże, wcześniej zrealizowane w Gradsko Dramsko Kazaliste Gavella w Zagrzebiu (1998).

Fragment mojego życia to zbiór wywiadów przeprowadzonych z dramatopisarzem w latach 1983–1989, które stanowią swoistą (auto)biografię Koltèsa. Książka jest nie tylko niezwykle interesującym portretem pisarza, ale też istotnym świadectwem jego teatralnych poszukiwań.